W 2012 r. Unii Europejskiej przyznano Pokojową Nagrodę Nobla w uznaniu jej wysiłków na rzecz pokoju, pojednania, demokracji i praw człowieka na Starym Kontynencie.
UE zdecydowała się przekazać nagrodę pieniężną wręczaną wraz z Pokojową Nagrodą Nobla na pomoc dzieciom pozbawionym szansy dorastania w warunkach pokoju. UE podwoiła kwotę tej nagrody z 930 tys. euro do 2 mln euro. Dzięki temu jak dotąd ponad 28 tys. dzieci wzięło udział w czterech wyłonionych w zeszłym roku projektach edukacyjnych, które są realizowane na obszarach dotkniętych konfliktami.
W nadchodzących latach UE będzie nadal wspierać podobne projekty – w ten sposób otrzymanie Pokojowej Nagrody Nobla pozostawi po sobie trwałą polityczną spuściznę. W 2013 r. UE znowu podwoiła kwotę przeznaczoną na ten cel – przyznała dalsze 4 mln euro na finansowanie już realizowanych i przyszłych projektów.
Pokojowa Nagroda Nobla 2012
Norweski Komitet Noblowski oświadczył, że decyzję o wręczeniu UE Pokojowej Nagrody Nobla podjęto w uznaniu roli stabilizacyjnej, jaką UE odegrała w przekształcaniu Europy z kontynentu wojny w kontynent pokoju.
Zdaniem Komitetu najważniejszym osiągnięciem Unii jest „skuteczna walka o pokój, pojednanie, demokrację i prawa człowieka”.
Działania UE stanowią przykład „braterstwa między narodami” oraz są formą wspierania „kongresów pokoju”, co Alfred Nobel wymienił jako kryteria przyznania nagrody w swoim testamencie z 1895 r.
Unia Europejska jest 21. organizacją międzynarodową, której przyznano Nagrodę Nobla w dziedzinie pokoju od 1901 r.
- Komunikat Komitetu Noblowskiego
- Wspólny komunikat Komisji i Rady na temat otrzymania przez UE Pokojowej Nagrody Nobla
- Komunikat przewodniczącego Parlamentu Europejskiego
Uroczystość wręczenia nagrody
Nagroda została wręczona 10 grudnia 2012 r. w Oslo. Tak jak wszyscy laureaci UE otrzymała nagrodę z rąk przewodniczącego norweskiego Komitetu Noblowskiego. Reprezentowali ją przewodniczący Rady Europejskiej, przewodniczący Komisji Europejskiej oraz przewodniczący Parlamentu Europejskiego. Tradycyjny wykład laureata Nagrody Nobla wygłosili w imieniu Unii Europejskiej przewodniczący Van Rompuy i Barroso. Unijnej delegacji, która udała się do Oslo, aby odebrać Nagrodę Nobla, towarzyszyło czworo młodych Europejczyków – laureatów konkursu internetowego zorganizowanego przez UE (zobacz poniżej).
Konkurs
Z okazji przyznania Pokojowej Nagrody Nobla Unii Europejskiej, jej instytucje oraz Europejskie Forum Młodzieży zorganizowały konkurs, w którym zapytano młodzież, co dla niej oznacza pokój w Europie.
Dzieci w wieku 8–12 lat poproszono o przesłanie odpowiedzi w formie rysunków. Uczestnicy konkursu w wieku od 13 do 24 lat mieli za zadanie napisać krótki tekst. W odpowiedzi na konkurs nadesłano 5 400 prac. Zwycięzców wyłoniono w ramach obrad jury – pod przewodnictwem autora komiksów Jeana Van Hamme'a – i głosowania na Facebooku.
Laureaci
- Elena Nicoletta Garbujo (16 lat, Włochy)
- Ilona Zielkowska (21 lat, Polska)
- Larkin Zahra (23 lata, Malta)
Tych czworo laureatów przyjechało wraz z oficjalną delegacją Unii Europejskiej do Oslo po odbiór Pokojowej Nagrody Nobla. 10 grudnia 2012 r. wzięli oni udział w oficjalnej uroczystości wręczenia nagrody, a 11 grudnia – w zorganizowanym z tej okazji koncercie.
„Pokojowej Nagrody Nobla za 2012 r. nie przyznano wyłącznie w uznaniu dotychczasowych osiągnięć Unii – jest ona również spojrzeniem w przyszłość”, oświadczyli przywódcy instytucji unijnych. „Dlatego właśnie chcemy, aby młodzież europejska, która odziedziczy po nas kontynent pokoju i która będzie odpowiedzialna za przyszłość Europy, była z nami w Oslo”.
Sondaż na temat przyznania UE Nagrody Nobla
Wykres pokazujący wyniki sondażu na temat przyznania UE Nagrody Nobla © UE
Główne wyniki:
- trzy czwarte respondentów zgadza się z tym, że pokój i demokracja to najważniejsze osiągnięcia UE
- dwie trzecie jest dumnych, że Unia dostała Pokojową Nagrodę Nobla
- sześć na dziesięć osób zgadza się ze stwierdzeniem, że Pokojowa Nagroda Nobla dla UE to trafny wybór i że polepszy ona wizerunek Unii
- większość respondentów w Grecji, Austrii, Słowenii, Holandii i Szwecji nie zgadza się ze stwierdzeniem, że Pokojowa Nagroda Nobla dla UE to trafny wybór i że polepszy ona wizerunek Unii.